IUCN-status: Niet bedreigd (2018)

Nederlandse naam: Zwaardplaty.

Wetenschappelijke naam: Xiphophorus xiphidium.

Synoniemen: Platypoecilus xiphidium.

Oorsprong: Mexico.

Biotoop: Midden-Amerikaans.

Geslachtsonderscheid: Mannetjes hebben een tot gonopodium (geslachtsorgaan) omgevormde vin onderaan de buik. Ook is het mannetje kleiner dan het vrouwtje en de vrouwtjes hebben een afgeronde staart.

Temperatuur: 18 - 25 graden Celsius. Deze soort kan prima in een aquarium leven zonder verwarming, dus gewoon op kamertemperatuur.

pH: 7 tot 8.

GH: 15 tot 25.

Licht: Normaal.

Beplanting: Dichte beplanting met wat drijfplanten en zorg voor veel open zwemruimte.

Bodembedekking: Zand of grind. Wat stukken (kien)hout, stenen of takken worden zeker ook op prijs gesteld.

Stroming: Normaal.

Leeftijd: 3 jaar.

Lengte: Mannetjes 3 cm en vrouwtjes 4 cm. 

Voedsel: Groenvoer zoals algen, droogvoer, diepvriesvoer en levend voer.

Aquariummaat: 60 cm.

Waterlaag: Midden.

Karakter: Zeer vreedzaam.

Aantal: Groepje van minimaal 5 vissen, zorg wel voor meer vrouwtjes (bv. 6) dan mannetjes (bv. 2).

Geschikt voor: Beginners met enige ervaring.

Geschikt voor gezelschapsaquarium: Ja.

Draagtijd: Ongeveer een maand.

Bijzonderheden: Hieronder een stukje van een Duitse liefhebber, Mr.Rickling uit Bremen:
De eerste Xiphidium die weer gevangen werd “Twin-spot”, 1978 Dr. Radda & medewerkers in Rio Purfication, Tamaulipas, Mexico. Één jaar later vingen dezelfden de “One Spot” in Rio Santa Engracia, een zijrivier van Rio Purfication, Tamaulipas, Mexico.

Tegenwoordig worden enkel nog natuurhybriden (half moon cresent) van beide soorten gevangen, en alleen maar in de hoofdstroom, Rio ( Blanco) Soto la Marina, Arroyo Marmeleyos, Sierra San Carlos, 1995 Dr. Schartl.

Daarom; One en Twin spot, zuinig op zijn, ze zijn er niet meer in het wild? Dit zegt genoeg lijkt mij hoe zuinig je op iets moet zijn, voor je het beseft is alles weg.

​

Kweekinfo: Het kweken met de Zwaardplaty is erg makkelijk en ze stellen aan het water verder geen eisen.

Houd ze niet samen met andere Xiphophorus soorten, omdat ze anders gemakkelijk zullen kruisen en dat komt de soort(en) absoluut niet ten goede. Het behoud van de genetische zuiverheid is belangrijk om de unieke eigenschappen van elke soort te waarborgen. 

Het zijn levendbarende vissen, wat inhoudt dat ze geen eitjes leggen maar direct levende jongen ter wereld brengen. Deze zogenaamde eierlevendbarende vissen brengen jonge visjes voort die na de geboorte meteen volledig in staat zijn om voor zichzelf te zorgen. De draagtijd van deze vissen bedraagt ongeveer een maand. Per worp kunnen er 10 tot wel 25 jongen geboren worden, afhankelijk van de gezondheid en grootte van het vrouwtje.

Geen van beide ouders zal enige zorg dragen voor de jongen, en als ze de kans krijgen, zullen ze hun eigen kroost zonder aarzeling opeten. Als men dus graag zoveel mogelijk jongen wil behouden, is het verstandig om het zwangere vrouwtje apart in een speciaal kweekbakje te plaatsen. Na de bevalling kan men haar dan direct uit het bakje verwijderen. Net voordat het vrouwtje werpt, kan men in het zwarte gedeelte van haar buik kleine donkere puntjes waarnemen. Dit zijn de oogjes van de ongeboren jongen, en dit is een duidelijke indicatie dat de geboorte spoedig zal plaatsvinden.

Men kan er echter ook voor kiezen om de natuur zijn gang te laten gaan. In dat geval is het belangrijk ervoor te zorgen dat er voldoende planten en drijfplanten aanwezig zijn in het aquarium. Deze voorzien de jongen van schuilplaatsen waar ze zich veilig kunnen verstoppen voor de volwassen vissen. Alleen de sterkste jongen zullen overleven en uiteindelijk uitgroeien tot gezonde volwassenen. Om de jongen goed groot te brengen, kan men ze voeren met speciaal stofvoer, fijngewreven droogvoer of kleine Artemia-naupliën, wat een uitstekende voedingsbron voor jonge vissen is.